Leszek Olszewski

I teraz mały quiz pod roboczym tytułem „Stereotypy”. Z czym wam się kojarzy Albania? Pewnie z Matką Teresą i zacofaniem ogólnym. Szwecja to IKEA, ABBA, dobrobyt. Rosja – zamordyzm, prymitywne społeczeństwo, mafia, bezprawie. Rumunia – bieda, żebractwo – takie są stereotypy, które i inni mają o Polsce. Są one zazwyczaj zabójczo proste, krzywdzące, ale i trudno im odmówić trafności, bo czy w Szwecji nie ma dobrobytu, a w Rosji mafii? O szwedzkiej mafii i rosyjskim dobrobycie jakby ciszej. Wstrzyknę teraz ślepym patriotom trochę boleści, analizując pokrótce, jak są postrzegani na świecie Polacy. Przyszły zamachowiec na Hitlera Claus von Stauffenberg określił mieszkańców polskich wsi jako „niesłychany motłoch”. Do dziś wielu Niemców uważa Polskę za kraj złodziei, oazę zacofania i światowe centrum spożywania kartofli i kapusty trzy razy dziennie przez okrągły rok.

Francuzi mają przysłowie „pijany jak Polak”. Zdarza się, że Portugalczyk pyta, czy w Polsce są jakieś lotniska, ¾ nowojorczyków pewnie Polski nie kojarzy nawet przez pryzmat Wałęsy czy papieża. Dla nich Polska to jak dla nas Birma. Nie bójmy się prawdy i wyśmiejmy ostatecznie mit, że jesteśmy Mesjaszem, Winkelriedem czy Jimim Hendrixem narodów. Natknąłem się niedawno na tekst, który uznał, że stereotyp nr 1 na temat Polski i Polaków jest identyczny jak ten o Włochach, mianowicie w Europie zarówno Polaków, jak i Włochów uważa się za śmieciarzy i brudasów. Gdzie bowiem się nie zapuścić, tam czekają na ciebie, turysto, góry niesprzątanych odpadków.

Fakt, w wielu krajach świata nikomu (dosłownie) do głowy nie przyjdzie wyrzucenie czegokolwiek gdzie indziej, niż do śmietnika, nawet jak jesteś na leśnym spacerze. W Polsce zaś jakby gros populacji celowało w trend odmienny – jak już coś wyrzuca, to do śmietnika w ostateczności. Ciekawy tej tezy ruszyłem rowerem z aparatem w plecaku po okolicach Iławy i dosłownie przeraziłem się zastanym widokiem. Włosi chyba mogą być spokojni – śmieciarze i abnegaci nr 1 w Europie to z pewnością potomkowie Jagiełły! Prestiżowa konkurencja na wywalczenie mistrzostwa Starego Kontynentu! Zdaję sobie oczywiście sprawę, że dzieła zasyfiania (przepraszam za kolokwializm) nabrzeży tutejszych jezior i lasów dokonuje minimalny procent „tutejszych”, motłoch właśnie lokalny, ale zaśmiecenie to świadczy niestety o każdym z nas. Niemiec bowiem u siebie takich widoków nie widuje, opinia więc idzie po powrocie o Polsce i polskich „atrakcjach” widokowych.

Na pewnej ukrytej w lasach plaży nad malowniczym jeziorkiem walają się stale ostre kapsle, puste butelki, opakowania po papierosach, kartoniki po napojach, itp. Pewna starsza pani nie wytrzymuje: „Jak chyba każdy normalny człowiek nic po sobie nie zostawiam na plaży. Wszystkie odpadki pakuję do reklamówki i wyrzucam w Iławie do kosza. Tak czyni tu wielu, motłoch jednak triumfuje, kto ich wychowywał, jak tak można?” „Motłoch” się nam non stop przewija, chociaż zauważcie, że Stauffenberg bardziej stwierdzał fakt, niż coś miał przeciwko komukolwiek. Dalej bowiem argumentował, że tylu w Polsce na wsiach pijaków, a pod chałupami chwasty często sięgają okien, przy czym do wychodka chadza się za stodołę. Trudno – przyznajcie – takich ludzi określić mianem arystokracji, podobnie zresztą jak i dzisiejszych naszych „bohaterów”.

Z tego, co zobaczyłem i co wy macie okazję zobaczyć, bije przede wszystkim odmóżdżenie i jaskiniowy wręcz prymitywizm tych, którzy dopuszczają się podobnych czynów, bo jak inaczej nazwać zostawienie w lesie opasłego wora swoich śmieci, w tym artykułów higieny intymnej? Albo zużytej opony tudzież dziesiątek plastikowych butelek? Czy las to właściwe ich zdaniem miejsce do zwiezienia podobnego wysypiska? Zdaję sobie sprawę, że winowajcy tego tekstu raczej nie przeczytają, że zwracam się tu do cywilizowanego, niewinnego odbiorcy, stąd nie zaapeluję o zaprzestanie procederu, bo to jak apel do Al-Kaidy wygłoszony w kościele w Karasiu. Niemniej zerknijcie na zdjęcia i zestawcie sobie państwo smutny obraz realiów, jakie leśna iławska kraina, dzięki garstce uwstecznionych idiotów z okolicy, oferuje wizytującym na co dzień.

Jak zatem walczyć z procederem, bo zdrowe myślenie nakazuje spisanie dzisiejszych sprawców na straty. Głupota już zdobyła trwale ich percepcję. Pracę otóż należy skoncentrować nad kolejnym, nieskażonym pokoleniem! „Złotym środkiem” wydaje się fakt nieodległej inauguracji nowego roku szkolnego. Myślę tu o cyklicznych wyprawach klasowych miłośników przyrody w celu odśmiecenia terenów podmiejskich, w wypadku Iławy – leśnych. Bierzemy kilka dużych worków na śmieci i stopniowo zdejmujemy z łona natury odium przechowalni odpadów. Gros śmieci to papierki, puszki, butelki, można to donieść do miasta i wyrzucić. Żadna spółka sprzątająca gród poza jego rogatki się nie zapuszcza, więc jeśli nie dokona się tu jakaś samoorganizacja obywatelska, to lasy z roku na rok będą coraz bardziej obskurne, coraz bardziej nie nasze.

Wielki kapitał dany tej ziemi przez naturę zostanie przez pasożyta nr 1 planety, człowieka, sprowadzony do rangi przestrzeni składowania rzeczy mu zbędnych. Moje największe znaleziska w lesie to pordzewiałe puszki po konserwach sprzed na pewno kilkunastu lat oraz taki sam butwiejący szpadel na miękkim trzonku o pordzewiałej nasadce, co to po wojnie wznosiła może Warszawę z ruin. Znam mnóstwo ludzi zakochanych w tutejszych cudach przyrody, fanatyków istnych i wszyscy oni chodzą poranieni widokami, na jakie permanentnie się natykają. Klną na sprawców, ale to droga donikąd, mówiłem i mówię to im za każdym razem.

Ten fotoreportaż miał być w moim zamyśle swoistą prezentacją skali problemu i zaczynem do podjęcia przez wszystkich nas pracy organicznej. Nie bądźmy obojętni, nawet jak ktoś rzuca papierek na chodnik! Nawyki, skoro ich nie ma – wyrabiajmy, szkody niwelujmy, dzieci – edukujmy. Naturę kochajmy, nie szpećmy, a stereotypy miejmy gdzieś, jeśli taki pakiet uzdrawiający uda się wcielić w życie. Zresztą wtedy z czasem same znikną, teraz zaś żyją sobie w najlepsze. Dziwicie się?